سرآغاز نزولیکی از مباحث مهم در حوزه قرآن‌پژوهی، بحث آغاز نزول است. ۱ - سرآغاز نزولدر این که، سرآغاز نزول قرآن، کدام سوره و آیه و در چه زمانی بوده است با توجه به پیوند وثیق این مسأله با سرآغاز بعثت، نظریات مختلفی از سوی دانشمندان علوم قرآنی ارائه شده است، از جمله: هفدهم ماه رمضان، [۱]
ابن اسحاق، سیره ابن اسحاق، ص۱۳۰.
[۲]
تاریخ طبری، ج۲، ص۴۴.
اقوال دیگری نیز وجود دارد چون: هیجدهم و نوزدهم رمضان، بیست چهارم و بیست و پنجم رمضان. [۳]
تاریخ طبری، ج۲، ص۴۴.
دهم ماه ربیع الاول [۴]
التنبیه والاشراف، ص۲۱۰.
اقوال دیگری نیز گفته شده است از جمله: سوم، هشتم، دوازدهم و بیست و هفتم رجب [۵]
قرآن و پیامبر، مقاله سرآغاز بعثت و نزول قرآن، نوشته نگارنده، ص ۹ - ۱۵.
.۱.۱ - هفدهم رمضانکسانی که معتقدند؛ سرآغاز نزول، هفدهم رمضان بوده است به این آیه تمسک کرده‌اند که می‌فرماید: «و ما انزلنا علی عبدنا یوم الفرقان»، این آیه با تعبیر «انزلنا» نزول را همان روزی می‌داند که «یوم الفرقان» و «یوم التقی الجمعان» یعنی روز جنگ بدر (هفدهم رمضان) است. ولی، استدلال تمام نیست چرا که آیه، ناظر به نزول بخشی از قرآن یعنی حکم انفال و احکام غنائم جنگ بدر است، نه همه قرآن. ۱.۲ - دهم ربیع الاولمستند مسعودی که معتقد است روز دهم ربیع الاول، آغاز نزول است این است که پیامبر(ص) در چهل سالگی، مبعوث شد و این روز ولادت آن حضرت است. ۱.۳ - بیست و هفتم رجباما نظریه بیست و هفتم رجب که مورد اتفاق شیعه می‌باشدو روایات نیز، مؤید آن است [۹]
وسائل الشیعه، کتاب الصوم، باب۱۵.
بدین معنی است که بعثت با نزول قرآن، آغاز شد یعنی در بیست و هفتم رجب با نزول آیات نخست سوره علق،نزول قرآن نیز آغاز شد ولی برخی از اعلام معاصر معتقدند که بیست و هفتم رجب، تنها سرآغاز بعثت بوده و نزول قرآن (به صورت تدریجی) در ماه رمضان شروع شد [۱۰]
التمهید فی علوم القرآن، ج۱، ص۸۰. الصحیح من سیره النبی الاعظم، ج۱، ص۱۹۵.
و بنا به گفته جعفر مرتضی، پیامبر(ص) در فاصله زمانی بین رجب و رمضان، آماده دریافت وحی می‌شده است، چرا که خود قرآن، می‌فرماید: «انا سنلقی علیک قولا ثقیلاً (مزمل: ۵۰)». [۱۱]
الصحیح من سیره النبی الاعظم، ج۱، ص۱۹۵.
و بنا به گفته استاد معرفت، آیات نخست سوره علق به عنوان نبوت بوده است و قرآن به عنوان کتاب آسمانی در رمضان، نازل شده است. [۱۲]
التمهید فی علوم القرآن، ج۱، ص۸۰.
۲ - پانویس
۳ - منبعسایت معارف قرآن |